Eskişehir’de Tarım Teknokenti, ‘Model Tarla’
Yüksel Akpınar yazdı...
Türkiye Cumhuriyeti 100. Yılına bir yıl kala geldiği noktada, sanayi gelişmişliği ve entelektüel seviyesi bakımından artık Avrupa’ya daha yakın fakat hala eksiklikleri olan bir
ülkedir. Bunun yanında, dinamik ve güçlü sanayi altyapısı geleceğe yönelik ülkenin kalkınma umutlarını arttıran ana etkenlerden biridir. Ancak aynı görüşü tarım ve altyapısı ile ilgili
düşünmek zordur. Tarım hala Avrupa ile uzak ara geride olduğumuz bir başlıktır. Ancak kötümser olmaya da gerek yoktur. Çünkü zamanın şartları bizi tarımsal kalkınmaya daha fazla önem vermeye ve buna dair yapılması gerekenleri yapmaya mecbur kılmaktadır. Buna dair zamanında söylenmesi gereken söylemiştir, ‘Köylü milletin efendisidir’. Toprak işlenmez, köylü her
anlamda kalkınmazsa; tıpkı tek ayağı aksayan insan gibi ülke ilerlemekte zorlanır. Bugün önemli olan daha fazla geç kalmamaktır.
Bundan önceki iki yazıda da Eskişehir’de tarım teknokenti kurulması ve bunun genel faydalarına değindik. Bu son yazıda bu tarım teknokent unsurlarından birine daha daraltılmış şekilde, genel ölçekte olsa da bakmak faydayı arttıracaktır. Başlıkta belirtilen Model Tarla nedir ve bunun enerji konsepti ile bağdaştırılması nasıl olmalıdır? Çıkış noktamız yine sanayi uygulamalarının birisinden olacak. Türkiye’de Ankara Sanayi Odası öncülüğünde başlatılan Model Fabrika süreçleri ile birlikte birçok şehirde bu uygulamaya geçilmeye başlanmıştır. Son olarak 17.11.22 de Eskişehir Sanayi Odası öncülüğünde bir lansman toplantısı gerçekleştirilerek program sanayicilere tanıtılmıştır. Temelde verim artırma ve maliyet kazanç üzerine örnek teşkil etmesi ile üretimde ölçülebilir iyileştirme yapılması adına bir yatırım olarak karşımıza çıkmaktadır.
Peki, bu modelleme tarım üretimi ve sahaları için türetilemez mi? Model kelimesini, Türkçe İngilizce karşılıkları bakımından aslında Türkçe olmasada ‘model’ kelimesini İngilizce’deki ‘pattern’ kelimesine Türkçe karşılıkmış gibi düşünebilirsiniz. ‘Bir biçim düzeni’ ve ya ‘örnek alınan kalıp’ gibi de anlayabiliriz. Model Tarla dediğimizde de, toprağın işlenmesi sürecinden bu süreçteki tohumlama, ekipman ve çalışanlara; onlarla birlikte kullanılacak olan teknikler ile suyun, enerjinin verimlendirilmesine kadar bir bütün olarak ele alınması söz konusudur. Ve tabi insan faktörü içererek ölçülebilir kalite ve verim artışı için dijital altyapının sağlanması da bu modele dahil edilmelidir.
Tüm bu modelleme içinde, maliyetler bakımından en önemli husus çiftçinin enerji giderleridir. Gerek mazot, gerekse elektrik hem serada hem de tarlada ürün yetiştirenler için
ana gider kalemlerindendir. Bu bakımdan model tarlada yenilenebilir enerji teçhizatlarının kurulumu, konumlanması, ve en doğru şekilde faydalanılarak gerek elektrik gerekse mazot maliyetlerinden çiftçinin kurtarılması sağlanmalıdır. Bunun yanında yağmur suyu toplama ve bunun damlama sisteminde kullanılması vb. bir çok yan unsuru da bu modele ekleyerek çiftçinin benimsemesi sağlanmalıdır. Arıcılık dahil olmak üzere, üreticilere modeli uygulamak istediğinde kaynak ve destekler yaratılmalı ve sonrası denetlenmelidir.
Ve son soruya gelelim, bu neden Eskişehir’de yapılmasın? Eskişehir her defasında belirttiğimiz gibi bütün kıstaslar bakımdan öncü olabilecek bir şehirdir. İhtiyaç olan irade ve gerekli siyasi destek sağlandıktan sonra bu tür projelerin altından kalkmak ilimiz için mesele değildir.
Bu yazım, ‘Eskişehir için bir istisna’, ‘Bir İstisnanın Kaideyi Bozması’ yazılarımla birlikte Tarım Teknokenti önerisi üzerine sonuncusudur. Yeni meseleleri sağlıklı günlerde paylaşmak
dileğiyle...
